Flowchart maakt circulair herinrichten makkelijker

De Flowchart Circulaire Herinrichting is ontstaan vanuit idealisme én ambitie, in lijn met het streven van de Nederlandse overheid om in 2050 een volledig circulaire economie te realiseren. Oosterveen: “Ik geloof dat dit haalbaar is, maar dan moeten we er wel voor gaan. Bij het herinrichten van een gebouw zouden we altijd eerst de vraag moeten stellen: is het echt nodig?”

Het ontwerpen van de flowchart is gegaan volgens het ‘Whole-system-in-the-room-principe’. Een architect, demontagebedrijf, toeleverancier, opdrachtgever, bouwadviseur en enkele andere stakeholders waren erbij betrokken. Zij zijn meerdere keren samen gekomen om te werken aan de flowchart. Bij de ontwikkeling van de flowchart hebben alle betrokken partijen kritisch gekeken naar hun eigen rol. Oosterveen: “Architecten in onze groep gaven aan dat zij bij het ontwerpen van gebouwen al meer rekening kunnen – nee, móeten – houden met losmaakbare en herbruikbare componenten. Die mogelijkheden bestaan al jaren. Denk aan verplaatsbare binnenwanden, die sinds de jaren zestig op de markt zijn. Toch worden die niet standaard toegepast, omdat men nog vaak denkt dat slopen sneller én goedkoper is. Dat is eigenlijk vreemd, want vroeger was het normaal om dingen uit elkaar te halen en opnieuw te gebruiken. Een van de stappen in het plan is dan ook om te controleren of de binneninrichting ontworpen is op losmaakbaarheid en repareerbaarheid.”

De flowchart is een tool in de vorm van een stappenplan om circulair herinrichten makkelijker te maken. Bovendien staan de voordelen ervan concreet beschreven: sloop- en afvoerkosten zijn lager, de ruimte is flexibeler in te delen en de total cost of ownership gaat omlaag. Maar het grootste voordeel is toch wel de lagere milieu-impact. Zeker omdat deze ook gerapporteerd moet worden. Oosterveen: “De flowchart neemt je mee door het hele proces van circulaire herinrichting. Het zorgt ervoor dat je duidelijke afwegingskaders hebt, waarmee je beslissingen met betrekking tot de herinrichting van een pand zorgvuldig kunt maken.”

Boerstra benadrukt daarnaast de initiatieven die dit mogelijk maken: “Er zijn online platforms, zoals Insert, waar vraag en aanbod van gebruikt materiaal samenkomen. Dit soort marktplaatsen zijn een waardevolle stap richting een circulaire aanpak.”

Boerstra: “We moeten mensen ervan overtuigen dat circulair hergebruik echt nodig is. Het is aantoonbaar effectief in het verminderen van de milieubelasting. Bij installaties bijvoorbeeld zit al 25% tot 35% van de milieubelasting van een gebouw. Daar kun je veel winst behalen.” Oosterveen vult aan: “Je kunt het gewoon meten, bijvoorbeeld op de website van Stichting MRPI (Milieu Relevante Product Informatie).”

Oosterveen benadrukt dat het de bedoeling is om de flowchart jaarlijks te updaten. Boerstra vult aan: “Maar dan moet een groep mensen de flowchart eerst in gebruik nemen zodat we hem in de praktijk kunnen testen. Op basis van de ervaringen en resultaten van de gebruikers kunnen we onderdelen aanpassen. Zo wordt het echt een onmisbare tool voor iedereen die te maken heeft met herinrichting van gebouwen.”

“Circulair herinrichten is al mogelijk. Het scheelt aanzienlijk in de milieu-impact en in sloop- en afvoerkosten. Dus ga er gewoon eens mee aan de slag en ervaar de voordelen zelf,” besluit Oosterveen. “Heb je daar hulp bij nodig? Dan mag je altijd contact opnemen.”

Meer informatie over de Flowchart Circulaire Herinrichting of wil je hem testen en jouw ervaringen delen? Mail dan naar leo.oosterveen@debouwcampus.nl